ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ

Ο Συμπεριφορισμός (behaviorism), η Γνωστική Θεωρία (cognitivism) και ο Εποικοδομητισμός (constructivism) είναι οι τρεις μεγάλες και ευρέως γνωστές στον εκπαιδευτικό σχεδιασμό θεωρίες μάθησης. Ωστόσο, το ερώτημα είναι αν μπορούν να ανταποκριθούν επαρκώς στη γρήγορη εξέλιξη της γνώσης που επιφέρουν οι ραγδαίες τεχνολογικές πρόοδοι. Όταν η ποσότητα της γνώσης διπλασιάζεται κάθε 18 μήνες, σύμφωνα την American Society of Training and Documentation (ASTD), πόσο πειστικές απαντήσεις μπορούν να δώσουν οι παραπάνω θεωρίες σε ζητήματα, όπως:

 _απασχόληση σε μεταβαλλόμενες και διαφορετικές γνωστικές περιοχές

 _αύξηση της μη τυπικής μάθησης (informal learning) σε σύγκριση με το ποσοστό της τυπικής εκπαίδευσης

 _ανάγκη για δια βίου μάθηση

 _προσαρμογή των νοητικών λειτουργιών της σκέψης στον τρόπο λειτουργίας νέων τεχνολογικών εργαλείων

 _ανάγκη για γνώση ή μόνο της πληροφορίας ή του τρόπου εφαρμογής της, αλλά κυρίως της πηγής άντλησής της

 Και ενώ οι παραπάνω θεωρίες ασχολούνται με τον τρόπο που μαθαίνουμε τη γνώση, φαίνεται να αγνοούν τρόπους αξιολόγησης της γνώσης, πράγμα που αποτελεί σήμερα βασική δεξιότητα, μπροστά στον τεράστιο όγκο πληροφορίας και γνώσης που έχουμε να διαχειριστούμε.

 Εν ολίγοις: αν τα τεχνολογικά εργαλεία μπορούν να αποθηκεύσουν και να ανασύρουν τη γνώση, τότε εμείς τι καλούμαστε να κάνουμε; Η απάντηση είναι: ΔΙΚΤΥΑ (networks). Είναι αυτονόητο ότι είναι αδύνατο να επιχειρήσουμε να γνωρίσουμε τα πάντα, ακόμα και γύρω από ένα εξειδικευμένο τμήμα της επιστήμης μας. Μπορούμε όμως να εκμεταλλευτούμε τις εμπειρίες των άλλων, δημιουργώντας δίκτυα και συνδέσεις με άλλους ανθρώπους. Η γνώση λοιπόν δεν υπάρχει στο μυαλό μας, στο μυαλό των λίγων, αλλά στα δίκτυα των πολλών που εξειδικεύονται γύρω από ένα θέμα ενδιαφέροντος. Είμαστε κόμβοι σε μεγάλα δίκτυα μέσα από τα οποία διακινείται η πληροφορία. Ο διαφορετικός τρόπος συνδυασμού μας μπορεί να δώσει την καινοτομία, μέσα από τη σύνδεση διαφορετικών ιδεών και πεδίων.

 «Σημασία πλέον δεν έχει το πετρέλαιο, αλλά ο αγωγός!» Σημασία έχει να μπορούμε να ανταπεξέλθουμε άμεσα και αποτελεσματικά σε καταστάσεις που απαιτούν γνώσεις που δεν έχουμε! Σημασία δεν έχει τι ήδη ξέρουμε, αλλά τι μπορούμε να μάθουμε επιπλέον και πόσο ικανοί είμαστε να βρούμε γρήγορα τη γνώση που μας λείπει!

 Κάτι λίγο από θεωρία χάους (όλα συνδέονται με όλα και επηρεάζουν όλα, π.χ. το πέταγμα της πεταλούδας στο Πεκίνο που προκαλεί καταιγίδες στη Νέα Υόρκη), κάτι από θεωρία των δικτύων, και η νέα θεωρία μάθησης είναι πλέον υπαρκτή!

 (Παρατήρηση: μήπως είναι αυτό που λέμε τόσα χρόνια, ότι χρειάζονται διασυνδέσεις για να προχωρήσουμε στη ζωή;)

 πηγή: Siemens G., 2004, Connectivism: A Learning Theory for the Digital Age, ανακτημένο από τη διεύθυνση: http://www.elearnspace.org/Articles/connectivism.htm